Metody i środki oddziaływania imperiów: ideologia i praktyka polityczna państwa rosyjskiego/sowieckiego/ros. w l. 1689-2022

“Ogromnie się cieszę i gratuluję profesorowi Nowakowi. Nie mam najmniejszych wątpliwości, że wyniki tych badań, niezależnie od tego, że właśnie z powodów pozanaukowych mogą być interesujące dla szerszej społeczności bardzo się przyczynią do naszego zrozumienia historii wczesnonowożytnej XIX wieku, jeśli chodzi o Rosję i sfery jej oddziaływania w krajach Europy Środkowo-Wschodniej.​”

„Pewne metody związane z podpisywaniem traktatu narewskiego – Narwa 30 sierpnia 1704 rok. Rosja wbrew zasadzie pacta sunt servanda podpisuje traktaty międzynarodowe, których od początku nie ma zamiaru wypełniać.

Aleksy Deruga , autor trochę zapomniany, do dziś w nieudostępnionej pracy on-line Piotr I a Unici pisał trafnie w ten oto sposób: „wrodzony geniusz tego narodu, który będąc przyciśnięty koniecznością łatwo wszystko przyrzeka, kiedy zaszły okoliczności się zmieniają powodu przyrzeczeń nie wypełnia”. Z tym mechanizmem będziemy mieli do czynienia przez cały okres panowania zarówno Piotra I jak i jego następców.  Aleksy Deruga też pokazywał, że Rosja potrafiła wydawać dokumenty wadliwe od początku czyli listy w imieniu cara nie podpisane przez cara. Co zawsze stanowiło możliwość podważenia później zawartych w nich ustaleń czy obietnic.”

„Jeśli chodzi o państwo sowieckie było ono traktowane jako organizm zaborczy niegodzący się ze status quo terytorialnym rzecz jasna. Po drugie państwu temu przypisywano w polskiej dyplomacji niezmiennie […] dążenie do ekspansji motywowanej ideologicznie, ale również posiadającej podstawy w wielkomocarstowym interesie tego państwa, tak jak to było definiowane na Kremlu. Po trzecie za kluczową rzecz uważano sowiecką orientację na Niemcy, jako oś polityki zagranicznej, a że ta oś się załamała w 1933 to nie z winy Moskwy. Po czwarte uważano, że czynnik narodowościowy, skomplikowany skład etniczny państwa sowieckiego nie osłabia sowieckiego militaryzmu i ekspansjonizmu ze względu na intensywną sowietyzację. Ostatnia rzecz to jest ten pogląd, który wyraził Józef Beck, że miarą europejską tego kraju mierzyć nie można jest on osobnym światem, państwem totalistycznym, ale też państwem wschodnim”

“Imperializm składa się z siły i ideologii. Ta ideologia rosyjska nastała od wielkiej smuty na początku XVII wieku przez kolejne lata panowania carów, ale wraz z tym szła, brutalna, niepowstrzymana i niezwykle przenikliwa siła niszcząca. I prototyp tej siły, którą widzimy na co dzień aż po wiek XX i XXI to była oprycznina – powstała w końcówce XVI stulecia. Była prototypem KGB, funkcjonowania siły militarnej, specjalnych jednostek podporządkowanych bezpośrednio władcy, które bez żadnych skrupułów i zahamowań prowadziły akcję niszczącą – morderstw i grabieży.”