Religie i ideologie w rosyjskiej
przestrzeni imperialnej
(1689–2024)
O Konferencji
Konferencja „Religie i ideologie w rosyjskiej przestrzeni imperialnej (1689–2024)” zgromadzi badaczy z różnych krajów, aby omówić rolę religii i ideologii w kształtowaniu imperium rosyjskiego i sowieckiego na przestrzeni wieków. Program obejmuje panele tematyczne poświęcone m.in. rosyjskiemu prawosławiu, polityce rusyfikacyjnej oraz współczesnym kwestiom religijnym i ideologicznym w Rosji. Wydarzenie stworzy przestrzeń do dyskusji nad historycznymi i współczesnymi aspektami rosyjskiego imperializmu.
Kiedy?
26/27 września
2024 roku
Gdzie?
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, ul. Bernardyńska 3, Aula
Program
To już trzecia konferencja naukowa Zespołu do badań na imperializmem Rosji, kierowanego przez prof. Andrzeja Nowaka.
Plan Konferencji
I DZIEŃ KONFERENCJI
26 września 2024 roku
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, ul. Bernardyńska 3, Aula
- 9.30 – 10.00
OTWARCIE KONFERENCJI
– Robert Tyrała – rektor Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie
– Andrzej Nowak (Uniwersytet Jagielloński / Instytut Historii PAN) – kierownik projektu
– Maciej Janowski – dyrektor Instytutu Historii PAN - 10.00 – 11.40
PANEL I
– Endre Sashalmi (University of Pécs), The “Integrity of State” (tselost’/tselostnost’ gosudarstva) as a Perennial Feature of Russian Imperial Thought From Peter I to Putin, and Its Religious Core
– Ricarda Vulpius (University of Münster), Disguised Russification Policy: State Missionary Policy in the 18th Century
– Łarisa Arżakowa (Rossijskaja akadiemija nauk, Moskwa), Rieligioznaja idienticznostʹ w kontekście wyobrażanej (konstruowanej) w „Żywopisnoj Rossii” imperialnej tożsamości - 11.40 – 12.00
PRZERWA - 12.00 – 13.30
PANEL II
– Olga Bertelsen (Tiffin University), Russian Active Measures in the Religious Realm
– Jade McGlynn (Dept. of War Studies, King’s College London), Inverted Empire and Colonial Exceptionalism: Russian Victimhood in Self-conceptualisation of Empire Since 1991
– Maciej Pieczyński (Uniwersytet Szczeciński), Prawosławny stalinizm. Religijny kult „czerwonego cara” we współczesnej publicystyce i literaturze rosyjskiej - 13.30 – 14.30
OBIAD - 14.30 – 16.30
PANEL III
– Wiaczesław Stanisławski (Narodowa Akademia Nauk Ukrainy, Kijów), Hetman Iwan Samojłowycz i zmiana podporządkowania Metropolii Kijowskiej: aspekt polityczny
– Tomasz Szwaciński (Biblioteka Narodowa w Warszawie), Wymuszona przez Rosję nominacja Jerzego Konisskiego na prawosławne biskupstwo mohylewskie w 1755 r.
– ks. Jan Szczepaniak (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie), Stan diecezji kijowskiej obrządku łacińskiego przed likwidacją w 1795 r.
– o. Paweł Zając (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), Rosyjska dyplomacja i Kościół rzymskokatolicki w Rzeczypospolitej w latach 1776–1788 - 16.30 – 16.50
PRZERWA - 16.50 – 18.50
PANEL IV
– Norbert Morawiec (Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie), Duchowny, urzędnik, czy intelektualista? Polityczno-społeczno-kulturowa rola „uczonego mnicha” w konstruowaniu państwowości rosyjsko-prawosławnej
– Henryk Głębocki (Uniwersytet Jagielloński), Czy nie prawosławny może być Rosjaninem? Koncepcje nacjonalizmu etniczno-religijnego Iwana Aksakowa
– Paweł Krokosz (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie), Wykorzystanie religii w propagandzie wojskowej w Imperium Rosyjskim w XVIII w.
– Andrzej Szabaciuk (Katolicki Uniwersytet Lubelski), Rosyjska Cerkiew prawosławna wobec kwestii rusyfikacji Królestwa Polskiego w latach 1863–1915 - 19.00
KOLACJA
II DZIEŃ KONFERENCJI
27 września 2024 roku
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, ul. Bernardyńska 3, Aula
- 9.30 – 11.30
PANEL V
– Anna Barańska (Katolicki Uniwersytet Lubelski), „Dziwny konkordat” z 1847 r.
– Martyna Deszczyńska (Biblioteka Narodowa w Warszawie), „Wyłom w szańcu” – czyli o konwersjach warszawskich katolików na prawosławie w połowie XIX w. w świetle akt archidiecezjalnych
– s. Tereza Obolevich (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie), Rosyjska filozofia religijna: źródła i podstawowe założenia
– Irena Wodzianowska (Katolicki Uniwersytet Lubelski), O. Eliasz Andruszkiewicz i towarzysze zesłania. Polityka caratu wobec bazylianów - 11.30 – 11.50
PRZERWA - 11.50 – 13.50
PANEL VI
– Stanisław Wiech (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach), Walka Cesarstwa Rosyjskiego z Kościołem i duchowieństwem katolickim w świetle okólników wileńskich generałów-gubernatorów (1863–1905)
– Marek Hałaburda (Uniwersytet Ignatianum w Krakowie), Neounia na Polesiu (1925–1939)
– Grzegorz Pełczyński (Uniwersytet Wrocławski), Sytuacja ewangelicznych chrześcijan i baptystów w przedrewolucyjnej Rosji
– Matteo Piccin (Uniwersytet Warszawski), „Dla dobra naszej ojczyzny w Kraju Nadwiślańskim”: pomniki architektury sakralnej i święta prawosławne jako czynniki rosyjskiej narracji narodowotwórczej i imperialnej w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX w. - 13.50 – 14.50
OBIAD - 14.50 – 16.50
PANEL VII
– Joachim Diec (Uniwersytet Jagielloński), Mocarstwowość jako imperatyw kategoryczny ideologii Klubu Izborskiego
– Serhii Shumylo (The International Institute of the Athonite Legacy / National Academy of Sciences of Ukraine, Kyiv), On the New Quasi-religious Ideology of the “Russian World” Promoted by the Moscow Patriarch Kirill Gundyaev to Justify the Russian Federation’s Expansion Into the Former Space of the USSR and the Russian Empire
– Renata Król-Mazur (Uniwersytet Jagielloński), Gruziński Apostolski Autokefaliczny Kościół Prawosławny jako narzędzie wpływów rosyjskich w Gruzji w XXI w.
– Marcin Rzepka (Uniwersytet Jagielloński), Muzułmańska kultura pamięci i nowy typ muzułmanina w Federacji Rosyjskiej - 16.50 – 17.10
PODSUMOWANIE OBRAD KONFERENCJI - 17.10
POCZĘSTUNEK DLA UCZESTNIKÓW
Konferencja
w liczbach
30
Badaczy
30
Referatów
2
Dni
Finansowanie
Patroni
Wydarzenie organizowane jest przy współudziale Instytutu Historycznego PAN oraz pod patronatem honorowym Ministra Spraw Zagranicznych prof. Zbigniewa Raua. Oficjalnym patronem medialnym wydarzenia jest TVP Historia.