Religie i ideologie w rosyjskiej
przestrzeni imperialnej
(1689–2024)

O Konferencji

Konferencja „Religie i ideologie w rosyjskiej przestrzeni imperialnej (1689–2024)” zgromadzi badaczy z różnych krajów, aby omówić rolę religii i ideologii w kształtowaniu imperium rosyjskiego i sowieckiego na przestrzeni wieków. Program obejmuje panele tematyczne poświęcone m.in. rosyjskiemu prawosławiu, polityce rusyfikacyjnej oraz współczesnym kwestiom religijnym i ideologicznym w Rosji. Wydarzenie stworzy przestrzeń do dyskusji nad historycznymi i współczesnymi aspektami rosyjskiego imperializmu.

Kiedy?

26/27 września 

2024 roku

Gdzie?

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, ul. Bernardyńska 3, Aula

Program

To już trzecia konferencja naukowa Zespołu do badań na imperializmem Rosji, kierowanego przez prof. Andrzeja Nowaka.

Plan Konferencji

I DZIEŃ KONFERENCJI
26 września 2024 roku
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, ul. Bernardyńska 3, Aula
  • 9.30 – 10.00
    OTWARCIE KONFERENCJI
    – Robert Tyrała – rektor Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie
    – Andrzej Nowak (Uniwersytet Jagielloński / Instytut Historii PAN) – kierownik projektu
    – Maciej Janowski – dyrektor Instytutu Historii PAN
  • 10.00 – 11.40
    PANEL I
    – Endre Sashalmi (University of Pécs), The “Integrity of State” (tselost’/tselostnost’ gosudarstva) as a Perennial Feature of Russian Imperial Thought From Peter I to Putin, and Its Religious Core
    – Ricarda Vulpius (University of Münster), Disguised Russification Policy: State Missionary Policy in the 18th Century
    – Łarisa Arżakowa (Rossijskaja akadiemija nauk, Moskwa), Rieligioznaja idienticznostʹ w kontekście wyobrażanej (konstruowanej) w „Żywopisnoj Rossii” imperialnej tożsamości
  • 11.40 – 12.00
    PRZERWA
  • 12.00 – 13.30
    PANEL II
    – Olga Bertelsen (Tiffin University), Russian Active Measures in the Religious Realm
    – Jade McGlynn (Dept. of War Studies, King’s College London), Inverted Empire and Colonial Exceptionalism: Russian Victimhood in Self-conceptualisation of Empire Since 1991
    – Maciej Pieczyński (Uniwersytet Szczeciński), Prawosławny stalinizm. Religijny kult „czerwonego cara” we współczesnej publicystyce i literaturze rosyjskiej
  • 13.30 – 14.30
    OBIAD
  • 14.30 – 16.30
    PANEL III
    – Wiaczesław Stanisławski (Narodowa Akademia Nauk Ukrainy, Kijów), Hetman Iwan Samojłowycz i zmiana podporządkowania Metropolii Kijowskiej: aspekt polityczny
    – Tomasz Szwaciński (Biblioteka Narodowa w Warszawie), Wymuszona przez Rosję nominacja Jerzego Konisskiego na prawosławne biskupstwo mohylewskie w 1755 r.
    – ks. Jan Szczepaniak (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie), Stan diecezji kijowskiej obrządku łacińskiego przed likwidacją w 1795 r.
    – o. Paweł Zając (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), Rosyjska dyplomacja i Kościół rzymskokatolicki w Rzeczypospolitej w latach 1776–1788
  • 16.30 – 16.50
    PRZERWA
  • 16.50 – 18.50
    PANEL IV
    – Norbert Morawiec (Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie), Duchowny, urzędnik, czy intelektualista? Polityczno-społeczno-kulturowa rola „uczonego mnicha” w konstruowaniu państwowości rosyjsko-prawosławnej
    – Henryk Głębocki (Uniwersytet Jagielloński), Czy nie prawosławny może być Rosjaninem? Koncepcje nacjonalizmu etniczno-religijnego Iwana Aksakowa
    – Paweł Krokosz (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie), Wykorzystanie religii w propagandzie wojskowej w Imperium Rosyjskim w XVIII w.
    – Andrzej Szabaciuk (Katolicki Uniwersytet Lubelski), Rosyjska Cerkiew prawosławna wobec kwestii rusyfikacji Królestwa Polskiego w latach 1863–1915
  • 19.00
    KOLACJA

 

II DZIEŃ KONFERENCJI
27 września 2024 roku
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, ul. Bernardyńska 3, Aula
  • 9.30 – 11.30
    PANEL V
    – Anna Barańska (Katolicki Uniwersytet Lubelski), „Dziwny konkordat” z 1847 r.
    – Martyna Deszczyńska (Biblioteka Narodowa w Warszawie), „Wyłom w szańcu” – czyli o konwersjach warszawskich katolików na prawosławie w połowie XIX w. w świetle akt archidiecezjalnych
    – s. Tereza Obolevich (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie), Rosyjska filozofia religijna: źródła i podstawowe założenia
    – Irena Wodzianowska (Katolicki Uniwersytet Lubelski), O. Eliasz Andruszkiewicz i towarzysze zesłania. Polityka caratu wobec bazylianów
  • 11.30 – 11.50
    PRZERWA
  • 11.50 – 13.50
    PANEL VI
    – Stanisław Wiech (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach), Walka Cesarstwa Rosyjskiego z Kościołem i duchowieństwem katolickim w świetle okólników wileńskich generałów-gubernatorów (1863–1905)
    – Marek Hałaburda (Uniwersytet Ignatianum w Krakowie), Neounia na Polesiu (1925–1939)
    – Grzegorz Pełczyński (Uniwersytet Wrocławski), Sytuacja ewangelicznych chrześcijan i baptystów w przedrewolucyjnej Rosji
    – Matteo Piccin (Uniwersytet Warszawski), „Dla dobra naszej ojczyzny w Kraju Nadwiślańskim”: pomniki architektury sakralnej i święta prawosławne jako czynniki rosyjskiej narracji narodowotwórczej i imperialnej w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX w.
  • 13.50 – 14.50
    OBIAD
  • 14.50 – 16.50
    PANEL VII
    – Joachim Diec (Uniwersytet Jagielloński), Mocarstwowość jako imperatyw kategoryczny ideologii Klubu Izborskiego
    – Serhii Shumylo (The International Institute of the Athonite Legacy / National Academy of Sciences of Ukraine, Kyiv), On the New Quasi-religious Ideology of the “Russian World” Promoted by the Moscow Patriarch Kirill Gundyaev to Justify the Russian Federation’s Expansion Into the Former Space of the USSR and the Russian Empire
    – Renata Król-Mazur (Uniwersytet Jagielloński), Gruziński Apostolski Autokefaliczny Kościół Prawosławny jako narzędzie wpływów rosyjskich w Gruzji w XXI w.
    – Marcin Rzepka (Uniwersytet Jagielloński), Muzułmańska kultura pamięci i nowy typ muzułmanina w Federacji Rosyjskiej
  • 16.50 – 17.10
    PODSUMOWANIE OBRAD KONFERENCJI
  • 17.10
    POCZĘSTUNEK DLA UCZESTNIKÓW

Konferencja
w liczbach

30

Badaczy

30

Referatów

2

Dni

Finansowanie

Patroni

Wydarzenie organizowane jest przy współudziale Instytutu Historycznego PAN oraz pod patronatem honorowym Ministra Spraw Zagranicznych prof. Zbigniewa Raua. Oficjalnym patronem medialnym wydarzenia jest TVP Historia.