Anna Barańska

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Bio

Anna Barańska, urodzona w Lublinie, ukończyła studia historyczne na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Od 1995 r. zatrudniona w Instytucie Historii KUL.

W 1996 r. uzyskała dyplom doktorski, w 2009 – stopień doktora habilitowanego. Od 2010 r. pracuje na stanowisku profesora uczelni, od 2020 r. kieruje Katedrą Historii XIX wieku w Instytucie Historii KUL.

Jest członkiem Rady Naukowej Polskiego Słownika Biograficznego (od 2016) i Komitetu Redakcyjnego „Kwartalnika Historycznego” (od 2020).

Stypendystka École française de Rome (2001), American Academy in Rome (Mellon East-Central Europe Visiting Scholar, 2002-2003) i Fundacji Lanckorońskich (2003 i 2015).

W 2008 r. uzyskała nagrodę „Przeglądu Wschodniego” w kategorii dzieł krajowych za książkę Między Warszawą, Petersburgiem i Rzymem. Kościół a państwo w dobie Królestwa Polskiego (1815-1830), Lublin 2008.

Prowadziła kwerendy w archiwach watykańskich (Archivio Storico Della Segreteria di Stato, Archivio Apostolico Vaticano) i rosyjskich(m.in. Archiwum Polityki Zagranicznej Imperium Rosyjskiego w Moskwie – AVPRI, Archiwum Państwowe Federacji Rosyjskiej w Moskwie – GARF, Rosyjskie Państwowe Archiwum Historyczne w Petersburgu – RGIA).

Specjalizuje się w historii Polski i powszechnej XIX wieku. Zainteresowania badawcze: Królestwo Polskie 1815-1830; powstanie listopadowe; Rosja za Aleksandra I; polityka wyznaniowa Rosji; historia Kościoła katolickiego na ziemiach polskich i w Cesarstwie Rosyjskim; dyplomacja Stolicy Apostolskiej; stosunki między Kościołem a państwem w Europie w XIX wieku; kobiety polskie w okresie zaborów. Obecnie pracuje nad projektem badawczym dotyczącym rzymskiej Kongregacji Nadzwyczajnych Spraw Kościelnych w latach 1814-1870.

Ważniejsze publikacje:

  • Między Warszawą, Petersburgiem a Rzymem. Kościół a państwo w dobie Królestwa Polskiego (1815-1830), Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2008, ss. 910 + tabl.
  • Kobiety w powstaniu listopadowym 1830-1831, Lublin 1998, Towarzystwo Naukowe KUL, ss. 410.
  • Udział i rola kobiet w powstaniu styczniowym, „Przegląd Nauk Historycznych” XXI (2022), nr 1, s. 125-171.
  • Nowoczesny naród, nowoczesna religijność – przypadek Polski (część 2), w: Wielka zmiana. Historia wobec wyzwań… Pamiętnik XX Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Lublinie, 18-20.09.2019, t. 2: Od starożytności po wiek XIX, red. J. Pomorski, M. Mazur, Wydawnictwo IPN, Warszawa-Lublin 2021, s. 398-419.
  • Odpowiedź na ankietę, „Kwartalnik Historyczny" CXXVIII (2021), nr 1, s. 29-34.
  • La congrégation des Affaires ecclésiastiques extraordinaires et les négociations concordataires: participation, pensée, résolutions (1814-1878), „Archivum Historiae Pontificiae” LIV (2020), s. 91-123.
  • Projekt konstytucji rosyjskiej z 1820 roku – tryumf czy zapowiedź końca Królestwa Polskiego?, „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej" LV (2020), nr 1, s. 51-91.
  • „Nastawać w porę i nie w porę”: zabiegi i starania księdza Waleriana Gromadzkiego o utworzenie diecezji syberyjskiej, w: Przypominać zapomniane, odkrywać nieznane. Polskie losy – Kościół – Syberia – Rosja (XIX-XX w.): studia ofiarowane Profesorowi Eugeniuszowi Niebelskiemu w 70. rocznicę urodzin, red. A. Barańska, Lublin 2019, s. 421-456.
  • Léon XII et la Congrégation des Affaires ecclésiastiques extraordinaires : nouveaux horizons, nouveaux défis, w: Governodella Chiesa, governo dello Stato. Il tempo di Leone XII, red. R. Regoli, I. Fiumi Sermattei, M.R. Di Simone, (Quaderni del Consiglio Regionale delle Marche, n. 291), Ancona 2019, s. 115-135.
  • Dwie wierności. Problem przysiąg biskupów w negocjacjach o konkordat z Rosją (1847), w: Z historii ustroju i konstytucjonalizmu Polski. Księga Jubileuszowa dedykowana w osiemdziesiątą rocznicę Urodzin Profesora Mariana Kallasa, red. D. Makiłła, M. Wilczek-Karczewska, Warszawa 2018, s. 77-87.
  • Syberia i zesłańcy w oczach Józefa Kalinowskiego (według jego pamiętników i listów), w: Józef Kalinowski św. Rafał. W kręgu ludzi i kultu, red. E. Niebelski, Lublin 2018, s. 23-64.
  • «Une circonspection qui ne dorme pas un seul jour». Le Saint-Siège et l’Empire Russe sous le pontificat de Léon XII, w: Dall'intransigenza alla moderazione. Le relazioni internazionali di Leone XII, red. I. Fiumi Sermattei, R. Regoli, P.D. Truscello, (Quaderni del Consiglio Regionale delle Marche, n. 256), Ancona 2018, s. 141-159.
  • Edycje dziewiętnastowiecznych źródeł proweniencji kościelnej lub dotyczących Kościoła katolickiego na ziemiach polskich, w: Wokół edytorstwa dziewiętnastowiecznych źródeł, red. J. Sikorska-Kulesza, Warszawa 2017, s. 103-131.
  • „Polska ambasador” przy Watykanie - Zofia z Branickich Odescalchi (1821-1886), w: Od Paryża do Irkucka... i dalej. Niecodzienne przypadki Polaków okresu niewoli narodowej, red. A. Barańska, E. Niebelski, Lublin 2017, s. 77-132.
  • Gente: Lubomirska, natione: Europaea. O Rozalii z Lubomirskich Rzewuskiej (1788-1865), „Teka Komisji Historycznej Oddział PAN w Lublinie”, XIII (2016), s. 87-114.
  • Peu concernés, bien informés. Les renseignements russes sur le conclave de 1823, w: Il conclave del 1823 e l'elezione di Leone XII, red. I. Fiumi Sermattei, R. Regoli, (Quaderni del Consiglio Regionale delle Marche, n. 208), Ancona 2016, s. 101-106.
  • Rola Rosji w Europie w koncepcjach Adama Jerzego Czartoryskiego (1801–1830).
  • Rzymskokatolicka metropolia mohylewska (1798-1917). Struktury i episkopat, „Przegląd Wschodni” XIV (2016), z. 1(53), s. 47-96.
  • Chrześcijańskość – czym jest i jak ją mierzyć? Kilka uwag natury metodologicznej, „Kwartalnik Historyczny” CXXII, 2015, nr 4, s. 731–738.
  • Szyszacki Grigorij w zakonie Warłam (1750-1820 lub 1823), w: Polski Słownik Biograficzny, t. 50, red. A. Romanowski, Warszawa-Kraków 2014-2015, s. 361-364.
  • Polskie dążenia niepodległościowe w oczach wielkiego księcia Konstantego (1815-1830), w: Drogi Polaków do niepodległości. W 150 rocznicę powstania styczniowego, red. W. Caban, L. Michalska-Bracha, W. Śliwowska, Warszawa 2015, s. 13-27.
  • Des grands espoirs à la désillusion. Léon XII vis-à-vis des tsars russes et leurs ambassadeurs, w: La Corte papale nell'età di Leone XII, red. I. Fiumi Sermattei, R. Regoli, (Quaderni del Consiglio Regionale delle Marche, n. 186), Ancona 2015, s. 45-56.
  • Kościół i przemiany religijności w historii Polski XIX wieku, w: Historie Polski w XIX wieku, red. A. Nowak, t. 4: Narody, wyznania, emigracje, porównania, Warszawa 2015, s. 7-61.
  • „Cmentarze rosną maleje liczba obrońców”. Historia Mistrza Jana, "Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej" 12 (2014), z. 7, s. 215-236.
  • Polityka polska Aleksandra I, w: Wolnomularstwo Narodowe. Walerian Łukasiński, red. W. Śliwowska (Polskie ruchy społeczno-polityczne i życie literackie 1815-1855. Studia i materiały), Warszawa 2014, s. 37-72.
  • Raport dla III Oddziału Kancelarii Cesarskiej o postawie urzędników województwa lubelskiego w okresie powstania listopadowego, w: Powstanie listopadowe na Lubelszczyźnie. Wydarzenia, ludzie, źródła, red. A. Barańska, J. Skarbek, Lublin-Oświęcim 2013, s. 106-137.
  • Polscy katolicy na Podolu i Kijowszczyźnie w ocenie „papieskiego szpiega” (relacja ks. Ambrogia Campodonico z 1822 roku), w: Między Rzymem a Nowosybirskiem. Księga Jubileuszowa dedykowana ks. Marianowi Radwanowi SCJ, red. I. Wodzianowska, H. Łaszkiewicz, Lublin 2012, s. 407-420.
  • Pologne: une insurrection sans révolution?, w: La liberté guidant les peuples. Les révolutions de 1830 en Europe, red. S. Aprile, J.-C. Caron, E. Fureix, Seyssel 2013, s. 143-152.
  • Sto osiemdziesiąt lat później. Kilka uwag na marginesie Rozważań o dyplomacji księcia Adama i Studium Marka Kornata, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 10:2012, z. 4, s. 29-44.
  • Wymarsz korpusu wielkiego księcia Konstantego z Królestwa Polskiego w świetle wspomnień Nadieżdy Iwanowny Golicyny, „Teka Komisji Historycznej Oddział PAN w Lublinie”, 8 (2011), s. 16-30.
  • Czy car Aleksander I przyjął wiarę katolicką? Tajna misja generała Michaud de Beauretour do papieża Leona XII, „Przegląd Wschodni” 11 (2009), nr 2 (42) [druk 2011], s. 319-339.
  • „Zapobiec ubywaniu subiektów do sprawowania obrządków czci Bożej”. Biskupi Królestwa Polskiego o kryzysie powołań (1818), w: Scientia et Fidelitate. Księga Pamiątkowa Ewy i Czesława Deptułów Profesorów Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, red. T. Panfil, Lublin 2010, s. 415-424.
  • Nuncjusze wiedeńscy wobec problemów kościelnych i politycznych w zaborze rosyjskim (1801-1863), w: Narrata de fontibushausta. Studia nad problematyką kościelną, polityczną i archiwistyczną ofiarowane Janowi Skarbkowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. A. Barańska, W. Matwiejczyk, Lublin 2010, s. 239-268.
  • „Byłem ostoją porządku”. Metternich a sprawy polskie (1815-1848), „Universitas Gedanensis" 22 (2010), t. 39, s. 18-33.
  • „O kupnie wiktuałów, jakoby w święta i niedziele koniecznie potrzebnym”. Spór o handel w dni świąteczne w Królestwie Kongresowym (1828-1830), w: Archiva tempo rum testes. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Stanisławowi Olczakowi, red. G. Bujak, T. Nowicki, P. Siwicki, Lublin 2008, s. 37-47.
  • Fiodor Kuźmicz – syberyjskie życie po życiu cara Aleksandra I. Dzieje legendy, w: Zesłańcy postyczniowi w Imperium Rosyjskim, red. E. Niebelski, Lublin 2008, s. 385-398. [Przeł. naros.: Фёдор Кузьмич – сибирская жизнь после смерти императора АлександраI. История легенды, "Российско-польский исторический альманах", [Ставрополь-Волгоград] 6:2012, s. 19-34 i „Славянский Альманах” 2012, Москва 2013, s. 97-113].
  • „Sous la protection et sous la surveillance”. L’Eglise catholique romaine dans le Royaume de Pologne (1815-1830), w: La Pologne religieuse aux XIX e et XX e siècles dans le contexte international. Actes du colloque tenu à l’Institut Catholique de Paris, 21-22 octobre 2004, red. J. Kłoczowski, I. Goral, Warszawa-Lublin 2007, s. 41-48.
  • Model religijności kobiecej w pismach Klementyny z Tańskich Hoffmanowej, w: Kobiety i kultura religijna. Specyficzne cechy religijności kobiet w Polsce, red. J. Hoff, Rzeszów 2006, s. 113-140.
  • Próby wznowienia stosunków dyplomatycznych między Stolicą Apostolską a Rosją w latach 1887-1888, „Nasza Przeszłość” 2003, t. 99, s. 259-280.
  • Wpływ powstań na ewolucję ról społecznych kobiet, w: Polskie powstania narodowe na tle przemian europejskich w XIX wieku, red. A. Barańska, W. Matwiejczyk, J. Ziółek, Lublin 2001, s. 275-288.
  • Portret emigrantki. Benigna Małachowska 1831-1873, w: Ojczyzna i wolność. Studia ofiarowane Profesorowi Janowi Ziółkowi, red. A. Barańska, W. Matwiejczyk, E.M. Ziółek, Lublin 2000, s. 517-536.
  • Mémoire Secret sur le conclave de 1823 par le Comte Stanislas Kossakowski Secrétaire de Légation à Rome, oprac. i przypisy A. Barańska, w: Il conclave del 1823 e l'elezione di Leone XII, red. I. Fiumi Sermattei, R. Regoli, (Quaderni del Consiglio Regionale delle Marche, n. 208), Ancona 2016, s. 255-289.
  • Dokumenty w języku francuskim i polskim [opracowanie materiałów źródłowych], w: Wolnomularstwo Narodowe. Walerian Łukasiński, red. W. Śliwowska (Polskie ruchy społeczno-polityczne i życie literackie 1815-1855. Studia i materiały), Warszawa 2014, s. 621-656.

ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8509-7520